تدبر در قرآن
بِسمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
می گویند اگر خدا انسان را پس از مرگ بازگرداند و به امورش رسیدگی کند ، باید بتواند همه انسان ها و افکار ، گرایش ها و اعمالشان را حفظ کند . چگونه ممکن است که همه انسان ها با عقاید و علایق و رفتارهایشان باقی بمانند تا در روز قیامت بازگردند و جزا داده شوند ؟ حال که حفظ انسان و شئونات او ممکن نیست ، موضوع بازگرداندن آدمی در روز قیامت برای محاسبه و جزا منتفی خواهد شد .
وَ السمَاءِ وَ الطارِقِ(1) وَ مَا أَدْرَاك مَا الطارِقُ(2) النَّجْمُ الثَّاقِب(3) إِن كلُّ نَفْسٍ لمََّّا عَلَيهَا حَافِظٌ(4)
سوگند به آسمان که راه است و سوگند به حرکت کننده در راه آسمان و چه چیز تو را آگاه کرده است که حرکت کننده در راه آسمان کیست ؟ ستاره نافذ است ، همان که آسمان را از شر شیاطین حفظ می کند . ( سوگند به آسمان و اجرام نورانی نگهبان آسمان ) که هیچ کس نیست مگر اینکه نگهبانی بر او گمارده شده است تا او را حفظ کند .
فَلْيَنظرِ الانسنُ مِمَّ خُلِقَ(5)
شما حفظ نفس انسان را بر خدا دشوار و ناممکن می دانید و حال آنکه او خدایی است که از آسمان عظیم ، با اجرام نورانی محافظت می کند . پس آدمی خود را با آسمان مقایسه کند و ببیند که حفظ آسمان دشوار است یا حفظ او ! انسان باید بنگرد که از چه چیز آفریده شده است .
خُلِقَ مِن مَّاءٍ دَافِقٍ(6) يخْرُجُ مِن بَينِ الصلْبِ وَ الترَائبِ(7)
او از آبی جهنده آفریده شده که از میان پشت و استخوان های سینه بیرون می آید .
إِنَّهُ عَلى رَجْعِهِ لَقَادِرٌ(8)
قطعاً خدایی که او را از این ماده آفریده ( آبی جهنده ) ، می تواند او را حفظ کند و بازگرداند ؛
يَوْمَ تُبْلى السرَائرُ(9) فَمَا لَهُ مِن قُوَّةٍ وَ لا نَاصِرٍ (10 )
( بازگرداندن ) در روزی که نهان ها ( ثبات پنهانی در پس پرده انکار حفظ انسان و بازگرداندن او ) سنجیده شود و خالص از نا خالص جدا گردد ، پس برای او هیچ نیرویی نیست که عذاب را از خود دور کند و یاوری نیز ندارد که عذاب را از او بگرداند .
جهت هدایتی سوره
قدرت خدا بر حفظ و باز گرداندن انسان
خدا بر نفس هر انسانی نگهبانی گماشته است تا او را حفظ کند و قدرت بازگرداندن انسان را دارد .
ـــــــــــــــــــــــ
1ـ سالنامه قرآنی آفاق ، 1390-